F-patroon van Jakob Nielsen
Elke webpagina van een website dient te beschikken over een call-to-action. Wanneer dit niet het geval is wordt er naar mijn mening geen optimaal resultaat behaald uit de website. Vraag jezelf allereerst af welke doelen je wilt bereiken met je website of webwinkel. Zorg er vervolgens voor dat dit doel op elke webpagina van de website te behalen is. Dat is niet zo lastig, maar waar op de webpagina plaats je deze call-to-action button, banner, hyperlink of iets dergelijks? Waar valt deze op? Hoe bekijken mijn bezoekers mijn website?
Jakob Nielsen
Waar bezoekers op klikken, welke pagina’s het meest bezocht worden etc. is allemaal te meten in bijvoorbeeld Google Analytics maar waar de ogen van de bezoeker zich het meest op richten op een webpagina is moeilijker te meten. Er zijn verschillende bedrijven die eyetracking onderzoek verrichten maar dat vraagt om een behoorlijke investering. Gelukkig is daar Jakob Nielsen.
Jakob Nielsen (Kopenhagen, 5 oktober 1957) is een bekend consultant op het gebied van gebruiksvriendelijkheid (usability) van software en websites. Jakob Nielsen heeft onderzoek gedaan naar de oogbewegingen van mensen die een webpagina bekijken/lezen. Uit dit onderzoek blijkt dat wij mensen het patroon van de letter F volgen als wij een webpagina bekijken/lezen.
Volgens Jakob Nielsen is er een dominant leespatroon of scanpatroon van websitebezoekers dat bestaat uit drie delen:
- Eerst is er een horizontale beweging van de ogen die het bovenste inhoudelijke gedeelte van de webpagina van links naar rechts aftast.
- Vervolgens is er een tweede horizontale beweging van de ogen, lager en op variabele afstand van de vorige. Over het algemeen is de horizontale beweging van links naar rechts hier korter, wat overeenkomt met de tweede horizontale lijn van de letter ‘F’.
- Ten slotte is er een verticale beweging van de ogen die het linkergedeelte van de inhoud van een webpagina beslaat. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan korte koppen boven tekstgedeelten. Deze laatste oogbeweging vormt de stam van de letter ‘F’.
In dit ‘oogbewegingsonderzoek’ van Jakob Nielsen bezochten 232 proefpersonen duizenden webpagina’s. Op onderstaande ‘heatmap’ is te zien waar de ogen zich het meest bevinden op de webpagina in de vorm van rode vlekken. De gele en blauwe gebieden worden ook wel gezien maar minder goed bekeken.
Uiteraard is dit onderzoek niet geheel representatief en bestaan er zeker uitzonderingen op dit F-patroon. Een Arabier bijvoorbeeld zal een webpagina van rechts naar links bekijken/lezen en daar zal het F-patroon omgekeerd zijn. Ik denk echter wel dat elke serieuze webmaster hier zeker wat van kan leren en met dit F-patroon een behoorlijk goede uitgangspositie kent.
Conclusies uit F-patroon
Jakob Nielsen trekt uit dit dominante F-patroon een aantal conclusies. Websitebezoekers nemen over het algemeen niet de tijd om een webpagina grondig te lezen, het is meer scannen. De belangrijkste informatie moet zo hoog mogelijk op de pagina staan en koppen moeten informatieve woorden bevatten.
Ook ik trek een aantal conclusies uit dit F-patroon die conversieverhogend zullen werken. De call-to-action zal het meest opvallen wanneer deze linksboven gepresenteerd wordt. Vaak is dit een iets té opvallende plaats, de tweede horizontale oogbeweging is dan een goed alternatief. Gebruik daarnaast informatieve woorden (keywords) die opvallen. Websitebezoekers lezen niet grondig maar scannen een webpagina, gebruik daarom opvallende koppen en maak keywords vetgedrukt. Het verbeteren van de usability gaat goed samen met het optimaliseren van de website op zoekmachine gebied, een verbetering dus voor zowel de bezoekers als de zoekmachines.
Lees meer over het F-patroon op de website van Jakob Nielsen.
Mis het volgende artikel niet! Abonneer je gratis via RSS of e-mail.
Gerelateerde artikelen
Over Tim Beeren
Tim Beeren - geïnspireerd door Internet Marketing, E-commerce en
Zoekmachine optimalisatie, jonge online ondernemer met passie en ambitie.
Tim Beeren is te volgen op Twitter als @timbeeren.
